Jarenlang worstelde ik met gezondheidsproblemen. Al vroeg kreeg ik het idee dat mijn voeding hier een belangrijke rol in speelde en begon ik te experimenteren met allerlei diëten. Het gaat weer helemaal de goede kant op met mijn gezondheid sinds ik eerst met een GAPS dieet en vervolgens met een paleo autoimmuun protocol begon.
Maar ik ben niet alleen, mijn gezin bestaat ook uit man en twee jonge kinderen. Juist voor onze kinderen vinden we het belangrijk dat ze zo gezond mogelijk eten zodat we ze een goede basis voor de toekomst kunnen meegeven. Dus eigenlijk willen we ze meenemen in onze nieuwe manier van eten.
Maar is een paleo levenswijze wel gezond voor kinderen? Laten we daar eerst eens goed naar kijken voordat we beginnen met het aanpassen van het eetpatroon van onze kinderen.
Zijn granen noodzakelijk voor kinderen?
In de schijf van vijf krijgen granen een prominente rol, ze hebben zelfs een hele eigen schijf :-) Ze zijn belangrijk vanwege:
- koolhydraten
- vezels
- vitamines en mineralen.
Maar de vraag is, zijn granen noodzakelijk om deze voedingsstoffen voldoende binnen te krijgen? Of beter nog, zijn granen de beste bron voor deze voedingsstoffen?
Nee en nee. Laten we ze alledrie eens kort aflopen.
Koolhydraten vind je in heel veel voedingsstoffen. Koolhydraten zitten in fruit, honing, knollen zoals pastinaak en in alle soorten groente, denk aan pompoen, tomaat, etc. Allemaal gezonde voedingsmiddelen die passen binnen een paleo eetpatroon.
Granen bevatten vezels, maar niet alle vezels zijn hetzelfde. Groente en fruit bevatten ook vezels, maar dan gezondere varianten dan in granen.
In granen zitten vitamines en mineralen, maar deze zitten ook in groente, fruit, vlees, vis en zeevruchten. En in de meeste hiervan zelfs veel meer dan in granen! Daarnaast zitten er in granen stoffen die de opname van de vitamines en mineralen moeilijker maken waardoor je ze helemaal niet eens goed kunt opnemen.
Bovendien: In granen zitten stofjes die bij veel mensen de darmwand zoveel irriteren dat deze erdoor beschadigd raakt. Met allerlei ongewenste gevolgen voor je gezondheid.
Conclusie: De voedingsstoffen koolhydraten, vezels en vitamines/mineralen zijn belangrijk voor kinderen in de groei, maar er zijn allerlei bronnen waar deze voedingsstoffen meer in zitten dan in granen. Dus zolang je de granen in je dieet vervangt door gezonde voeding, zoals groente, fruit, eieren, vlees, vis, noten en zaden, zal de totale voedingswaarde van het dieet van je kind juist *hoger* worden als je kind geen granen meer eet.
Krijg je zonder zuivel een calciumtekort?
Ouders wordt altijd op het hart gedrukt dat kinderen in de groei veel calcium nodig hebben voor een gezonde botgroei. En daarom wordt aangeraden je kinderen iedere dag zuivelproducten te geven. Als je paleo gaat eten zonder zuivel, krijgen je kinderen dan wel genoeg calcium binnen?
Voordat je jezelf afvraagt of een dieet zonder zuivel wel gezond is, is het belangrijk om te onderzoeken of het wel nodig is om zuivel uit het dieet van je kinderen te schrappen. Zuivel hoort binnen paleo tot het ‘grijze gebied’. Als je kinderen zuivel goed kunnen verteren en niet intolerant zijn, kunnen ze prima zuivel blijven eten. Let dan wel op de kwaliteit van de zuivel, kies voor biologisch, vol vet en het liefst van grasgevoerde koeien (of geiten etc.).
Als je zuivel een tijdje hebt geëlimineerd en je kind er vervolgens niet goed op reageert als je het weer introduceert, dan kan hij/zij het beter niet eten. Hoe voorkom je dan een tekort aan calcium?
Calcium zit niet alleen in zuivel, maar ook in heel veel andere voeding. Een goed gebalanceerde paleo voeding levert voldoende calcium via onder andere groene bladgroente, orgaanvlees en bottenbouillon.
Daarnaast is het belangrijk om te weten dat calcium in je lichaam samenwerkt met allerlei andere vitamines en mineralen. Om een goede bijdrage te leveren aan botgezondheid werkt calcium bijvoorbeeld samen met vitamine D en vitamine K2. Een te eenzijdige focus op de hoeveelheid calcium die je kinderen door hun voeding binnenkrijgen heeft daardoor niet veel zin. Beter is het om de *algehele* voedingswaarde van hun dieet te verhogen zodat ze van alle voedingsstoffen voldoende binnenkrijgen.
Bevat een paleo eetpatroon niet veel te veel vlees?
Het stereotype beeld van een paleo maaltijd is een groot bord vlees :-) Maar dat klopt niet. Eet je paleo, dan eet je vaak meer groente dan een vegetariër! Om te laten zien hoe je een paleodieet goed uitvoert, is er zelfs een hashtag voor gemaakt: #morevegetablesthanavegetarian. Kijk maar eens, dan zie je foto’s van realistische paleomaaltijden, en dat zijn geen borden vol vlees. Alhoewel, mijn kinderen doe je een groot plezier met een bordje vol vlees als avondeten! ;-)
Een goed gebalanceerd paleo eetpatroon voor kinderen bestaat uit groente, fruit, noten, zaden, eieren, kruiden, specerijen, gezonde vetten, en ja, ook vlees, vis en zeevruchten. Het is dus een veelzijdige voeding met veel ruimte voor variatie.
Voor de hoeveelheden is het belangrijk om goed te kijken naar waar je kind behoefte aan heeft. Als je kind een maaltijd op heeft met bijvoorbeeld vooral koolhydraten en al snel weer trek heeft, probeer de volgende keer dan wat meer proteïne aan de maaltijd toe te voegen. Experimenteer op die manier met de hoeveelheden vet, koolhydraten en proteïne. Waar *jouw* kind behoefte aan heeft staat daarbij voorop, het ene kind is immers het andere kind niet. Hoe actief je kind is, heeft bijvoorbeeld een grote invloed op zijn behoefte aan koolhydraten.
Voedingswaarde staat binnen een paleo eetpatroon voorop
Paleo is een zeer gezonde manier van eten. Eén van de belangrijkste ideeën binnen paleo is het verhogen van de voedingswaarde van je voeding. Daarom wordt er veel gesproken over de kwaliteit van voeding zoals vlees van wel of niet grasgevoerde runderen. En wordt er goed nagedacht over hoe het voedsel is bewerkt, zoals er in het geval van zuivel wordt aangeraden om voor de vette variant te kiezen. Een ander goed voorbeeld van het verhogen van de voedingswaarde is het eten van orgaanvlees waarin enorm veel vitamines en mineralen zitten.
Een logisch gevolg hiervan is dat paleo zeer gezond is en alle voedingsstoffen bevat die een kind nodig heeft.
Zorg voor voldoende koolhydraten en vetten
Of een eetpatroon gezond is voor jou en je kind, heeft vooral te maken met de praktische invulling ervan. Als je een paleo levenswijze vertaalt naar de hele dag paleokoekjes eten, dan is dat geen grote verbetering ten opzichte van het standaard Nederlandse dieet.
Een gezonde invulling van een paleo eetpatroon voor kinderen is gevarieerd, let op de voedingswaarde van voedsel, en bevat voldoende koolhydraten en vetten.
Een paar tips:
- Denk bij het samenstellen van iedere maaltijd aan alle drie de macronutriënten: proteïne, vet en koolhydraten.
- Zorg dat je je kind voldoende calorieën aanbiedt. Vooral ouders die met paleo beginnen met als doel gewicht te verliezen, kunnen wel eens in de valkuil vallen om te weinig gezonde vetten aan het dieet toe te voegen.
- Een andere valkuil is om te weinig koolhydraten te eten. Veel paleo’ers vertalen de paleo voedingsprincipes in een low carb dieet. In sommige gevallen kan dat heel nuttig zijn, maar kinderen hebben voldoende koolhydraten en vetten nodig voor energie en om te groeien.
- Voorbeelden van gezonde vetten zijn: kokosolie, reuzel, eigeel, avocado, olijven, noten, boter en ghee (die laatste twee alleen als je zuivel goed kunt verdragen).
- Voorbeelden van gezonde koolhydraten zijn: fruit, honing, zetmeelrijke groente zoals zoete aardappel of pastinaak, kokosmeel, wortel, gedroogd fruit.
- Zorg dat je niet alleen voedsel schrapt, maar dat je ook gezonde paleorecepten verzamelt die iedereen in het gezin lekker vindt. Door te googlen en op Pinterest te kijken, kun je heel veel inspiratie vinden. Op mijn Pinterest houd ik ook een aantal borden bij speciaal voor kinderen.
- Kinderen hebben vaak de neiging om van het ene op het andere moment *enorme* trek te krijgen en dan moeite te hebben om tot de volgende maaltijd te wachten. Ze hebben natuurlijk ook nog maar een kleine maag, maar hebben wel veel energie nodig voor de groei. Dus gezonde snacks zijn heel belangrijk om voor het grijpen te hebben. Als je dat niet hebt, dan zijn de ongezonde snacks wel heel aantrekkelijk in de ogen van een hongerig kind.
Ben jij ook klaar voor het paleo avontuur met je kinderen? Morgen zal ik ingaan op hoe je dat aanpakt zonder in een familiecrisis te belanden!
Met dank aan Maaike Rijk voor het helpen editen! Je kunt Maaike's blogs lezen op paleo.nl.
Terug naar de Paleo voor kinderen themaweek.
Terug naar de Paleo voor kinderen bloghop.