Als je je gezondheid wilt verbeteren en daarom met een paleoleefstijl wilt beginnen, kan dat nogal overweldigend zijn. Waar begin ik? Als ik geen granen meer eet, wat kan ik dan nog voor ontbijt en lunch eten? Het risico is groot dat je bij de gedachte alleen al de moed opgeeft. Gelukkig is er ook een eenvoudige eerste stap die toch al veel gezondheidsvoordeel oplevert!
Meeste mensen eten verkeerde vetten
Ruim een eeuw geleden aten mensen veel vetten als roomboter en reuzel. Sinds de jaren ’50 is er veel veranderd in de consumptie van vetten. Op basis van slecht uitgevoerd onderzoek werden verzadigde vetten in de ban gedaan. Die zouden hart- en vaatziektes veroorzaken.
Het advies was om minder vet te eten - en vooral geen verzadigde vetten - en in plaats daarvan meer koolhydraten te eten. In plaats van verzadigde vetten worden sindsdien meervoudig onverzadigde vetten zoals zonnebloemolie en sojaolie bij het koken gebruikt.
Maar onverzadigde plantaardige vetten zijn veel minder stabiel dan verzadigde vetten en worden daardoor bij het bewaren en tijdens het koken heel makkelijk ranzig. Eten van ranzige vetten is slecht voor je gezondheid.
Een andere verschuiving die heeft plaatsgevonden is in het type onverzadigde vetten die we eten. Twee belangrijke soorten onverzadigde vetten zijn omega 6 en omega 3 vetten. Je lichaam heeft ze allebei nodig, maar wel in de goede verhouding.
We zijn veel meer omega 6 vetten gaan eten en daardoor ontstaan er veel makkelijker allerlei (chronische) ontstekingsreacties in je lichaam.
Vet is essentieel voor een goede gezondheid
Je lichaam heeft vetten nodig voor allerlei functies, zonder vet te eten word je ziek! Vetten worden bijvoorbeeld gebruikt bij het maken van lichaamscellen, ze zijn een essentieel onderdeel van de celwand en zorgen voor transport van stofjes de cel in en weer uit. Als de vetten die je at beschadigd waren en toch als bouwsteen gebruikt worden voor je lichaamscellen, zorgt dat ervoor dat die lichaamscellen minder goed functioneren.
Een andere belangrijke rol van vetten is dat ze bijdragen aan het opnemen van vetoplosbare vitamines (o.a. vitamine A, D, K). Als je te weinig vet eet, kun je een tekort krijgen aan deze vitamines.
Vetten spelen ook een essentiële rol in een goede spijsvertering. Vetten stimuleren de aanmaak van gal en enzymen, deze heb je nodig in je darmen om je voeding goed te kunnen afbreken in stofjes die je lichaam kan opnemen.
Gezonde vetten voor in iedere keuken
Nu we weten dat het eten van vetten belangrijk is voor onze gezondheid en niet iets dat we zouden moeten proberen te vermijden in ons dieet, laten we dan nu kijken naar welke soorten vetten de beste bijdrage leveren aan je gezondheid en dus niet zouden mogen ontbreken in je keuken:
Kokosolie: is een zeer stabiele olie, het wordt bijna niet ranzig. Daarom kun je kokosolie goed gebruiken om in te bakken of te frituren. Kokosolie werkt antiviraal, antibacterieel en tegen schimmels. En kokosolie heeft waarschijnlijk een beschermende werking tegen Alzheimer, omdat het als alternatieve brandstof kan dienen voor hersencellen die het niet meer goed doen op glucose.
Dierlijk vet: zijn vetten zoals ganzenvet, rundervet of reuzel. Deze vetten worden al eeuwenlang gebruikt in de keuken en geven een heerlijke smaak aan eten. Rundervet is net als kokosolie een stabiel vet en kan dus goed gebruikt worden om in te bakken of frituren. Ik gebruik deze vetten om vlees of eieren in te bakken.
Boter: bevat veel zeer gezonde vetoplosbare vitamines. Zorg wel dat je roomboter koopt, het liefst rauwe boter van grasgevoerde koeien. Deze vind je bijvoorbeeld in boerderijwinkels. Hoe geler de boter, hoe beter!
Let op, als je melkeiwitten niet goed verdraagt, is boter misschien ongeschikt. Probeer dan ghee. Dat is geklaarde boter, dat betekent dat het vrijwel alleen bestaat uit botervet zonder de melkeiwitten. In een paleo autoimmuun protocol laat je alle zuivel weg, en dus ook boter en ghee.
Koudgeperste olijfolie: is ook een heerlijke smaakmaker. Veel mensen gebruiken olijfolie om in te bakken, maar hiervoor is het ongeschikt. Olijfolie bevat onverzadigde vetten die beschadigd raken door verhitting. Als ze beschadigd zijn, zijn ze niet goed voor je gezondheid. Gebruik olijfolie dus alleen koud.
En nee, vet is dus niet slecht voor je hart en bloedvaten en je wordt er ook niet gelijk dik van, maar dat is wellicht een interessant onderwerp voor een andere blogpost!
En nu jij!
Veranderingen die je NU kunt doorvoeren in je keuken:
- Gebruik geen plantaardige zaadolieën meer om in te bakken, dus ook geen ‘Bak & Braad’ producten.
- Zet op je boodschappenlijstje: kokosolie en roomboter.
- Ben je wat avontuurlijker? Koop een stuk rundervet bij de slager en smelt dat zodat je je eigengemaakte rundervet hebt om in te bakken.
Laat in de reacties hieronder weten wat je van plan bent om uit te proberen!